Friday, January 2, 2015

Палата на Собранието на Македонија

Палатата на Собранието на Македонија е една од најмонументалните градби во Република Македонија, за која во 1930 година бил распишан и конкурс за проектирање (на кој победил архитект Виктор Лукомски), а изградена е во 1938 година по проект на чешкиот архитект Виктор Ј. Худак. Објектот е концепиран во модерен архитектонски јазик за тоа време, со специфичен масивен разигран волумен и присуство на чисти фасадни елементи, во форма на надворешен петоаголник со внатрешен двор со сала. Применетата фасадна декорација е со геометриски содржини, присутни во одделни партии. Од вградената орнаментална содржина, најинтересен дел е обработката на кабинетите и ентериерот, проектирни-дизајнирани од Д. Инкриостри (1935-1937) во резба - Сала Длаборез, со комплетно обложување на ѕидовите со дрво, поделени на геометриски полиња, каде се аплицирани во резба различни геометриски, вегетабилни и зооморфни стилизирани мотиви, втемелени на народната уметност и традиција. Изведбата на оваа декорација му била доверена на Глиша Костовски, столар и резбар од Тетово, со неговата тајфа.
Зградата е во употреба од 1939 година како Управна палата на тогашната локална Управа.
По ослободувањето на Скопје 1944 година во зградата е сместена целокупната администрација на македонската народна власт: претседателот на Демократска Федерална Македонија, Народното Собрание, Владата и Уставниот суд.
Во периодот од 1954-1963 година изградени се Свечената сала и Сала 2, а ентериерно се уредени помалите сали во свечениот дел, Охридска и Струшка соба со дрворез на таваните, зидовите и вратите изработени од мајсторите на традиционалната резбарска школа од Охрид, како и гипсана декорација изработена од Дримколските мајстори. Малиот свечен салон, салата на Уставна комисија, рeсторанот, како и кабинетите, ентериерно се уредени со ламперија во интарзија.
Со земјотресот што го зафати Скопје во 1963 година, зградата на Собранието видно беше оштетена, после што беа преземени големи зафати за нејзино санирање и реконструкција.
Во 1966/67 година е реконструирана и ентериерно уредена Парламентарната сала, а изградени се и две нови сали, Сала 3 и Сала 4.
Со осамостојување на Република Македонија во 1991 година, во зградата покрај Собранието на Република Македонија, сместен е и Кабинетот на претседателот на Републиката на дел од првиот кат.
Палатата на Собранието располага со повеќе Сали за седници, Кабинети на претседателот на Републиката, претседарелот на Собранието, на потпретседателите, на претседателите на комисиите, на координаторите на пратеничките групи, на генералниот секретар на Собранието и неговите заменици, како и на раководителите на стручните служби и на секторите.

Собрание на Република Македонија


 

Собранието на Република Македонија е претставнички орган на граѓаните и носител на законодавната власт. Собранието е еднодомно и според Уставот на Република Македонија може да биде составено од 120 до 140 пратеници, но во сите досегашни состави беа избирани по 120 пратеници. По Парламентарните избори од 2011 година, бројот на пратеници се зголеми на 123. Пратениците се избираат на општи и непосредни избори со тајно гласање. Право да биде избран за пратеник има секој државјанин на РМ кој наполнил 18 години живот, има деловна способност и не се наоѓа на издржување на казна затвор за сторено кривично дело. Пратениците во Собранието на РМ ги претставуваат граѓаните во Собранието, при што одлучуваат по сопствено уверување. Мандатот на пратениците трае четири години и тие не можат да бидат отповикани. Моментален претседател на собранието е Трајко Вељановски.
Организацијата и функционирањето на Собранието се уредуваат со Уставот на Република Македонија и Деловникот на Собранието.
Собранието заседава во Скопје.




Надлежности

Според член 68 од Уставот во надлежност на Собранието на Република Македонија е:
  • да го донесува и изменува Уставот на Република Македонија;
  • да донесува закони и дава автентично толкување на законите;
  • да ги утврдува јавните нарачки;
  • да донесува републички буџет и завршна сметка на буџетот;
  • да донесува просторен план на Републиката;
  • да ратификува меѓународни договори;
  • да одлучува за војна и мир;
  • да донесува одлуки за менување на границите на Републиката;
  • да донесува одлуки за стапување и истапување од сојуз или заедница со други држави;
  • да распишува референдум;
  • да одлучува за резервите на Републиката;
  • да основа совети;
  • да избира Влада на Република Македонија;
  • да избира судии на Уставниот суд на Република Македонија;
  • да врши избор и разрешување на судии;
  • да врши избори, именување и разрешувања и на други носители на јавни и други функции утврдени со Устав и со закон;
  • да врши политичка контрола и надзор над Владата и над други носители на јавни функции што се одговорни пред Собранието;
  • да дава амнестија и
  • да врши други работи утврдени со Уставот.
Покрај тоа, Собранието за вршење на работите од својата надлежност донесува и одлуки, декларации, резолуции, препораки и заклучоци.

Работни тела во Собранието на Р. Македонија

Работните тела се основаат заради разгледување на предлози за донесување на закони, нацрти на закони, предлози на закони и предлози на прописи и други општи акти што ги донесува Собранието.
Работни тела или комисии во состав на Собранието се:
  • Комисија за уставни прашања
  • Законодавно-правна комисија
  • Комисија за одбрана и безбедност
  • Комисија за политички систем и односи меѓу заедниците
  • Комисија за надворешна политика
  • Комисија за прашањата на изборите и именувањата
  • Постојана анкетна комисија за заштита на слободите и правата на граѓанинот
  • Комисија за надзор над работата на Дирекцијата за безбедност и контраразузнавање и Агенцијата за разузнавање
  • Комисија за финансии и буџет
  • Комисија за економски прашања
  • Комисија за земјоделство, шумарство и водостопанство
  • Комисија за транспорт, врски и екологија
  • Комисија за образование, наука и спорт
  • Комисија за култура
  • Комисија за здравство
  • Комисија за труд и социјална политика
  • Комисија за деловнички и мандатно-имунитетни прашања
  • Комисија за европски прашања
  • Комисија за еднакви можност на жените и мажите


Универзитет „Гоце Делчев“ - Штип,
Собрание на Република Македонија
Кoнтакт